Jak powstawała Łódzka OIIB?
Powstanie Łódzkiej OIIB wiąże się ściśle z uchwaleniem przez Sejm RP ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów i działalnością Międzystowarzyszeniowego Komitetu Założycielskiego Łódzkiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa (MKZ ŁOIIB).
26 października 2000 r. Sejm RP po raz pierwszy uchwalił ustawę o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów. Senat RP 24 listopada 2000 r. przyjął uchwałę w sprawie tej ustawy i wprowadził jednocześnie 61 poprawek. Sejm RP po odrzuceniu jednej z nich przyjął pozostałe i 15 grudnia 2000 r. uchwalił ustawę o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.
MKZ ŁOIIB został powołany 11 grudnia 2000 r. przez Oddziały Łódzkie pięciu Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych zainteresowanych problematyką samorządu zawodowego w budownictwie: PZITB, PZITS, SEP, SITK i ZMRP. Desygnowani przez stowarzyszenia przedstawiciele utworzyli komitet, którego skład osobowy zmieniał się i powiększał kilkakrotnie. W przeddzień I Zjazdu ŁOIIB w skład MKZ ŁOIIB wchodzili: mgr inż. Jan Boryczka (SITK) – sekretarz MKZ ŁOIIB, inż. Jerzy Drążkiewicz (PZITS), mgr inż. Jan Gałązka (ZMRP), dr inż. Andrzej Kuligowski (PZITB), mgr inż. Henryk Małasiński (SEP), dr inż. Andrzej B. Nowakowski (PZITB) – przewodniczący MKZ ŁOIIB, dr inż. Jerzy Pakuła (PZITB), inż. Henryk Pęczek (PZITS), mgr inż. Wacław Sawicki (PZITB), mgr inż. Krzysztof Stelągowski (PZITS), inż. Lucjan Strawa (SITK) – warto podkreślić, że wymienionych 11 osób uczestniczyło w pracach Komitetu nieprzerwanie od początku (11 grudnia 2000 r.) do końca (23 marca 2002 r.) jego działalności. Natomiast od 18 kwietnia 2001 r. w MKZ ŁOIIB działali: mgr inż. Zbigniew Dembiński (SITWM), inż. Zofia Kosz-Koszewska (ZMRP), mgr inż. Jerzy Krawczyk (SITWM) oraz mgr inż. Józef Szarkowski (SITWM), od 9 maja 2001 r.: mgr inż. Kazimierz Jakubowski (SEP) – skarbnik MKZ ŁOIIB oraz mgr inż. Agnieszka Jońca (SITK), od 27 czerwca 2001 r. inż. Kazimierz Lisowski (SEP), od 22 sierpnia 2001 r.: mgr inż. Roman Cichosz (NOT – Piotrków Trybunalski) oraz Mariusz Dziuda (NOT – Skierniewice), od 22 sierpnia do 21 listopada 2001 r. inż. Józef Płuciennik (NOT – Sieradz), od 3 października 2001 r.: mgr inż. Stanisław Krzysztofik, mgr inż. Jerzy Jakubowski oraz mgr inż. Bogdan Wrzeszcz (wszyscy z NOT – Piotrków Trybunalski), od 21 listopada 2001 r.: Ryszard Gierak (NOT – Sieradz) i mgr inż. Piotr Parkitny (Wieluń), od 5 grudnia 2001 r. inż. Józef Nowak (NOT Skierniewice), a od 9 stycznia 2001 r.: mgr inż. Zbigniew Cichoński (SITPNiG) i mgr inż. Roman Jabłoński (SITPNiG).
Podstawowym celem działalności MKZ ŁOIIB było doprowadzenie do pierwszego zjazdu Łódzkiej OIIB przy współpracy z Komitetem Organizacyjnym Izby Inżynierów Budownictwa (KO IIB), który zgodnie z zapisem art. 61 ust. 1 ustawy miał być powołany przez ministra właściwego do spraw architektury i budownictwa po zasięgnięciu opinii stowarzyszeń zawodowych i naukowo-technicznych.
Wybrany na zebraniu założycielskim przewodniczący MKZ ŁOIIB dr inż. Andrzej B. Nowakowski zaproponował następujące kierunki działalności Komitetu, podzielone na trzy etapy:
I Działalność informacyjna wśród potencjalnych członków ŁOIIB.
II Powołanie grup roboczych, których celem byłoby opracowanie projektów regulaminów ustawowych organów ŁOIIB, określenie ich liczebności oraz przygotowanie kandydatów do ich składu.
III Bezpośrednie przygotowania do pierwszego Zjazdu Łódzkiej OIIB.
MKZ ŁOIIB zbierał się na plenarnych posiedzeniach początkowo raz w miesiącu, później co trzy tygodnie. A oto najważniejsze fakty z jego działalności:
W styczniu 2001 r. działalność MKZ ŁOIIB objął patronatem Wojewoda Łódzki Michał Kasiński. Natomiast w lutym uzyskano nieodpłatnie lokal z telefonem (nr 632 97 39) na VII piętrze Łódzkiego Domu Technika, w którym członkowie MKZ ŁOIIB, począwszy od 12 marca 2001 r., pełnili dyżury (codziennie w godz. 14.00–16.00) aż do 5 grudnia 2001 r. – wtedy postanowiono zakończyć akcję długoterminowych dyżurów, ponieważ od 26 listopada został zatrudniony pracownik biurowy na ¾ etatu.
29 maja 2001 r. minister rozwoju regionalnego i budownictwa Jerzy Kropiwnicki powołał 14-osobowy Komitet Organizacyjny Izby Inżynierów Budownictwa, w którego składzie znalazły się trzy osoby zamieszkałe w Łodzi (Ksawery Krassowski, Andrzej B. Nowakowski, Krzysztof Stelągowski) i jedna z Bełchatowa (Tadeusz Malinowski).
31 maja 2001 r. MKZ ŁOIIB dokonał podziału terenu Łodzi i województwa łódzkiego na osiem obwodów wyborczych, w celu wyboru delegatów na pierwszy Zjazd ŁOIIB, a 12 września wyłoniono spośród członków MKZ ŁOIIB osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie w każdym z obwodów wyborów na pierwszy Zjazd ŁOIIB.
3 października 2001 r. MKZ ŁOIIB przyjął uchwałę w sprawie wyborów delegatów na I Zjazd ŁOIIB, w której ustalono ostateczny podział okręgu łódzkiego (Łódź i województwo) na osiem obwodów wyborczych (po 25 delegatów z każdego), miejsca i terminy wyborów (od 2 października do 8 listopada 2001 r.), przyjęto „Regulamin wyboru delegatów na I Zjazd ŁOIIB” oraz uchwalono „Porządek obrad zebrań wyborczych”.
17 października 2001 r. podczas plenarnego posiedzenia MKZ ŁOIIB delegat KO IIB na okręg łódzki inż. Tadeusz Malinowski z Bełchatowa wręczył 20 spośród 24 członków MKZ ŁOIIB zaproszenia do współpracy z KO IIB, w celu doprowadzenia do pierwszego Zjazdu ŁOIIB.
19 października 2001 r. na nadzwyczajnym posiedzeniu Komitetu dopracowano procedury wyborów delegatów na I Zjazd ŁOIIB, w tym: ustalono skład Komisji Mandatowej (11 członków MKZ ŁOIIB oraz 7 osób zgłoszonych przez Stowarzyszenie), która miała obsługiwać zebrania w obwodach wyborczych; ustalono, że mandat uprawniający do udziału w zebraniu wyborczym otrzymają osoby, które przedstawią dowód osobisty i kserokopię uprawnień budowlanych oraz zobowiążą się na piśmie do złożenia wniosku o wpisanie na listę członków ŁOIIB niezwłocznie po jej utworzeniu; postanowiono, że opracowana przez KO IIB deklaracja wstąpienia do Izby Inżynierów Budownictwa wraz z opłatą 50 zł nie będzie stanowiła warunku otrzymania mandatu przez uczestników zebrań w obwodach wyborczych.
Wybory delegatów na I Zjazd ŁOIIB zostały przeprowadzone w następujących terminach: 22 października 2001 r. – w obwodzie wyborczym nr 5, 23 października – w obwodzie wyborczym nr 4, 25 października – w obwodzie wyborczym nr 6, 29 października – w obwodzie wyborczym nr 3, 30 października – w obwodzie wyborczym nr 2, 31 października – w obwodzie wyborczym nr 1, 7 listopada – w obwodzie wyborczym nr 7, 8 listopada – w obwodzie wyborczym nr 8.
14 listopada 2001 r. podczas plenarnego posiedzenia MKZ ŁOIIB podjął uchwałę określającą termin I Zjazdu ŁOIIB na 12 stycznia 2002 r. Dyskutowano również, co począć z zebraniem w obwodzie wyborczym nr 6, które zostało przerwane po uchwaleniu przez zebranych wniosku o rozdzielenie mandatów na I Zjazd proporcjonalnie do liczby zebranych deklaracji wstąpienia do Izby Inżynierów Budownictwa. Wniosek ten został również przesłany do KO IIB w Warszawie. Ostatecznie MKZ ŁOIIB w drodze uchwały postanowił, że zebranie to zostanie dokończone na dotychczasowych zasadach w terminie do 14 grudnia 2001 r. De facto zebranie w obwodzie wyborczym nr 6 dokończono 17 grudnia 2001 r. i wybrano 25 delegatów na I Zjazd ŁOIIB.
21 listopada 2001 r. podczas plenarnego posiedzenia Komitetu m.in.: odczytano pismo z 16 listopada 2001 r. przewodniczącego KO IIB prof. Stanisława Kusia dotyczące zasad finansowania działalności Okręgowych Komitetów Organizacyjnych KO IIB, z którego wynikało, że 29 października 2001 r. Komitet Organizacyjny Izby Inżynierów Budownictwa w Warszawie przyjął uchwałę o przyjmowaniu wraz z deklaracjami wstąpienia do Izby Inżynierów Budownictwa imiennych wpłat w kwocie 50 zł na poczet składek członkowskich. Ustalono także 10-osobowy skład Komisji Wyborczej, której zadaniem było przygotowanie kandydatów do wszystkich organów ŁOIIB oraz na delegatów na Krajowy Zjazd, przy uwzględnieniu kryterium branżowo-terenowego.
26 listopada 2001 r. KO IIB podjął uchwałę nr 12 w sprawie przyjęcia regulaminu wyborów delegatów na pierwsze zjazdy Okręgowych Izb Inżynierów Budownictwa. Z zapisu §3 regulaminu wynikało, że obowiązuje on okręgi, w których do 26 listopada nie rozpoczęto wyborów delegatów na pierwsze zjazdy OIIB.
17 stycznia 2002 r. Sejm RP przyjął ustawę o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, w której m.in. termin wejścia w życie ustawy z 15 grudnia 2000 r. został przesunięty do 1 stycznia 2003 r. W trakcie tego procesu legislacyjnego 25 stycznia 2002 r. ustawa z 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów weszła w życie w całości w sytuacji, gdy został utworzony jedynie samorząd zawodowy architektów, bo I Krajowy Zjazd Izby Architektów odbył się 19 stycznia 2002 r.
30 stycznia 2002 r. na wniosek przewodniczącego Komitetu podjęto uchwałę o zwołaniu I Zjazdu Łódzkiej OIIB 23 marca 2002 r. Przyjęto również tekst ankiety, która została niezwłocznie rozesłana do wszystkich delegatów.
15 lutego 2002 r. Sejm RP przyjął poprawkę Senatu RP i ponownie uchwalił ustawę o zmianie ustawy o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów, na mocy której prawo wpisu na listę członków okręgowych izb przyznano ustanowionym przez KO IIB pełnomocnikom okręgowym upoważnionym do przyjmowania wniosków o wpisanie na listę członków okręgowej izby oraz do pobierania opłaty w wysokości 50 zł na poczet składki członkowskiej. W pierwszych zjazdach będą mogły brać udział osoby wpisane w tym trybie na listy członków okręgowych izb lub wybrani przez nich delegaci.
Art. 62 ustawy z 15 grudnia otrzymał nowe brzmienie, przez co do dnia zwołania pierwszych zjazdów okręgowych izb i Krajowych Zjazdów Izb oraz przez okres 3 miesięcy od tego dnia prawo wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie przysługuje na dotychczasowych zasadach.
Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw nr 23, który ukazał się 16 marca 2002 r. a weszła w życie (z wyjątkiem art. 62) 31 marca 2002 r.
18 lutego 2002 r. KO IIB zaakceptował daty pierwszych zjazdów w trzech okręgach: podkarpackim (16 marca), łódzkim (23 marca) i lubuskim (23 marca).
27 lutego 2002 r. Komitet przyjął projekty regulaminów: wyborów do organów ŁOIIB, I Zjazdu ŁOIIB oraz projekt porządku obrad I Zjazdu ŁOIIB, jak również inne materiały niezbędne do sprawnego przeprowadzenia Zjazdu.
4 marca 2002 r. KO IIB podjął uchwałę nr 19 w sprawie podziału mandatów na I Krajowy Zjazd Izby Inżynierów Budownictwa, z której wynikało, że Okręg Łódzki otrzymał 13 mandatów.
13 marca 2002 r. odbyło się ostatnie plenarne posiedzenie MKZ ŁOIIB, podczas którego dokonano szeregu uzgodnień organizacyjnych związanych z przeprowadzeniem I Zjazdu ŁOIIB (m.in. podjęto uchwały: o podtrzymaniu terminu i miejsca I Zjazdu ŁOIIB, a także w sprawie składu jego prezydium oraz składu Komisji Wyborczej; ustalono też propozycje składów pozostałych komisji zjazdowych).
23 marca 2002 r. o godzinie 10.00 w Sali Kongresowej Łódzkiego Domu Technika rozpoczął obrady I Zjazd Łódzkiej OIIB, który powołał do życia Łódzką Okręgową Izbę Inżynierów Budownictwa. W obradach Zjazdu wzięło udział 182 spośród 201 (czyli 90,54%) delegatów wyłonionych podczas zebrań w obwodach wyborczych.
Andrzej B. Nowakowski
oprac. Renata Włostowska
Piśmiennictwo:
1. Andrzej B. Nowakowski, Kartki z historii Izby [w:] „Kwartalnik Łódzki” nr I/2003 (1), s. 19-21.
2. Andrzej B. Nowakowski, Działalność ŁOIIB do końca 2002 r. [w:] „Kwartalnik Łódzki” nr IV/2004 (5), s. 19-21.